Skip to content 
د هند-پاکستان شخړې منځ کې چين د استخباراتي ګټو لپاره فرصت ترلاسه کوي
د هند او پاکستان ترمنځ شخړه چين ته يوه نادره موقع برابره کړې چې خپل سیمهییز سیال په عمل کې وڅاري. پاکستاني ځواکونه د چين جوړ شوي J-10 جنګي الوتکې او نور پرمختللي نظامونه کاروي، او بيجينګ په ریښتیني وخت کې مهم معلومات راټولوي.
د امنیتي شنونکو په وینا، د چين څارنې وړتیاوې اوس د ځمکې، سمندر، هوا او فضا پوښي. چين له خپلو هيماليايي اډو، د هند سمندرګي بېړیو، او د ۲۶۷ سپوټلایټونو له لارې، چې ۱۱۵ یې د استخباراتو، څارنې او پوهاوي لپاره دي، هندوستان څاري.
سنګاپور مېشته شنونکي الکساندر نیل دا حالت د بيجينګ لپاره “یو نادر فرصت” بولي. د پاکستان په لاس کې د J-10 الوتکو سره، چين کتلای شي چې دا الوتکې څنګه د هندوستان د فرانسوي جوړ راو فیلز پر وړاندې کار کوي. پاکستان ادعا کوي چې دوه یې را غورځولي، خو هند دا ردوي.
چينايي سپوټلایټونه او سمندري ځواک
د چين د فضایي منابعو وده دا امکان ورکوي چې پوځي حرکتونه او توغندي د لېږد پر مهال څاري. شنونکي وايي که هند د روسي جوړ براهموس کروز توغندی وکاروي، چې تر اوسه په جګړه کې نه دی کارول شوی، بيجينګ به ډېره علاقه ولري.
چينايي سمندري څارنه هم زیاته شوې. د هند سمندري تمرینونو په نزدې سمندر کې د چينايي کب نیولو بېړیو شمېر زیات شوی، چې دا بېړۍ د سمندري جاسوسۍ لپاره کارول کېږي. د می په لومړۍ نېټه ۲۲۴ بېړۍ د عربي سمندرګي په نزدې کې د هند د جنګي لوبو څارنه کوله.
د عامه سرچینو شنونکي ډیمین سایمون وایي، دا بېړۍ د “اړیکې او پوهاوي پوسته” هم ده، چې د سمندري استخباراتو لپاره لومړی خبرداری ورکوي.
د پاکستان سره ژورې اړیکې
بيجينګ او اسلام اباد نژدې ستراتیژیک ملګرتیا لري. چينايي مشاورین ډېر ځله د پاکستان پوځ سره کار کوي، چې دا فرصت چين ته د هندي دفاعي سیستمونو، توغندیو دقت او د قوماندې پرېکړو په اړه معلومات راټولولو کې ورکوي.
شنونکي جیمز چار وایي چين به دا لاسرسی “د جګړې په ډګر کې قیمتي معلوماتو لپاره” وکاروي.
که څه هم د دې کړکېچ په اړه هند په رسمي ډول اندېښنه نه ښيي، شنونکي خبرداری ورکوي چې چين به هره وسیله وکاروي ترڅو د هند ځواکونه او کمزورتیاوې وڅاري او دا شخړه د استخباراتي جګړې په بڼه بدله کړي.
